Thị trấn Thổ Tang (Vĩnh Tường) là một trong những trung tâm phân phối hàng hóa nông sản lớn khu vực miền Bắc. Hàng ngày, lượng rác thải từ kinh doanh và sinh hoạt ở địa phương thải ra môi trường rất lớn, khoảng 14-15 tấn/ngày. Những năm qua, mặc dù thị trấn đã được đầu tư lò đốt để xử lý rác, song với công suất hoạt động hiện tại, lò đốt này đang trong tình trạng quá tải, rất cần phải có giải pháp cấp bách để khắc phục tình trạng này.
Người dân sống chung với rác. Ảnh Hoàng Long
Thị trấn Thổ Tang nằm ở trung tâm huyện Vĩnh Tường, có diện tích đất tự nhiên hơn 526ha, với hơn16.800 nhân khẩu. Người dân địa phương sinh sống chủ yếu bằng nghề nông nghiệp và thương nghiệp. Hiện nay, thị trấn có 6 khu dân cư và có chợ Giang nổi tiếng cả nước, nơi trung chuyển và giao lưu hàng hóa nông sản lớn nhất miền Bắc. Là nơi đất chật, người đông nên lượng rác thải sinh hoạt ở thị trấn Thổ Tang ngày càng nhiều và đang trong tình trạng quá tải. Mặc dù người dân địa phương có thu nhập cao song điều kiện sống lại không đảm bảo bởi luôn phải đối mặt với rác.
Để "Mục sở thị" tình trạng quá tải rác thải, chúng tôi tìm về thị trấn Thổ Tang sau ảnh hưởng hoàn lưu bão số 3 kết thúc. Mặc dù bão số 3 đã qua cả tuần, nhưng nhiều khu vực ở thị trấn vẫn bị nước bao vây, vì thế cuộc sống, sinh hoạt hàng ngày của người dân trở nên khó khăn. Đặc biệt, nước dâng cao khiến công tác vệ sinh và thu gom rác tăng lên gấp bội. Có mặt tại đây, chúng tôi chứng kiến một lượng lớn rác hòa vào dòng nước nổi trôi lập lờ, nhất là quanh khu vực chợ Giang. Dòng nước tù đọng, đen ngòm cùng vô số rác trôi quẩn cả vào chân khiến người qua lại phải rùng mình.
Để thu gom, vận chuyển một lượng rác lớn ở địa phương, năm 2009, Đảng ủy và chính quyền thị trấn Thổ Tang đã thành lập HTX dịch vụ vệ sinh môi trường. HTX có gần 30 người, trong đó có 22 công nhân trực tiếp làm công tác thu gom vận chuyển rác thải ở 6 khu dân cư và chợ Giang. Từ khi được thành lập đến nay, HTX duy trì lịch thu gom, vận chuyển rác thải hàng ngày nên đã góp phần giảm tải được lượng rác thải tồn đọng, gây ô nhiễm môi trường ở các khu dân cư.
Năm 2012, thị trấn Thổ Tang đã quy hoạch và đưa vào sử dụng một bãi rác tập trung với tổng diện tích là 1,2ha. Rác sau khi được thu gom và đưa vào bãi sẽ xử lý bằng phương pháp chôn lấp và phun thuốc khử trùng. Tuy nhiên, với lượng rác thải quá lớn, chỉ sau hơn 3 năm sử dụng, bãi rác tập trung này đã không còn đủ sức chứa và đang trong tình trạng quá tải. Trước thực trạng trên, UBND thị trấn Thổ Tang đã kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền quan tâm và có hướng giải quyết.
Đứng trước vấn nạn rác thải ở thị trấn Thổ Tang, năm 2014, Sở KH&CN đã đầu tư cho địa phương một lò đốt rác thải NFI 05. Sau khi vận hành một thời gian cho thấy hiệu quả cao, với lượng rác sau khi đưa vào lò đã được đốt đến 90%. Tuy nhiên, do công suất lò đốt chỉ đáp ứng được 8 -10 tấn rác/ngày/đêm nên lượng rác tồn vẫn phải tập kết ra bãi rác tập trung. UBND thị trấn Thổ Tang tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nhằm nâng cao ý thức của người dân trong công tác giữ gìn vệ sinh môi trường trong các khu dân cư. Đồng thời, cấp phát cho mỗi hộ gia đình một thùng đựng rác để nhân dân đổ rác đúng nơi quy định.
Trong năm 2016, HTX Dịch vụ vệ sinh môi trường thị trấn Thổ Tang đã tăng cường công tác gom vận chuyển rác thải để đảm bảo môi trường ở các khu dân cư được sạch sẽ. Cùng với đó, tham mưu cho thị trấn Thổ Tang xây dựng hương ước, quy ước về việc thực hiện quy định bảo vệ môi trường ở các khu dân cư. Ngoài ra, HTX dịch vụ vệ sinh môi trường còn phối hợp với các thôn thực hiện giám sát việc triển khai các hương ước, quy ước, từ đó làm cơ sở bình xét tiêu chí gia đình văn hóa, làng văn hóa.
Để cải thiện môi trường và nâng cao chất lượng sống cho người dân địa phương, UBND thị trấn Thổ Tang đang tiếp tục kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền đầu tư cấp bách 1 lò đốt rác công suất lớn, hoặc sớm có phương án xử lý lượng rác thải tồn đọng và phát sinh hàng ngày ở địa phương.
Theo báo Vĩnh phúc